सध्याच्या भूरूपांमध्ये साधेपणापेक्षा जटिलता जास्त आहे." हे स्पष्ट करा.

b) Present-day landforms bear more complexity than simplicity." Elucidate.

सध्याच्या भूरूपांमध्ये साधेपणापेक्षा जटिलता जास्त आहे, याची मुख्य कारणे खालीलप्रमाणे स्पष्ट करता येतील:

१. नैसर्गिक भूवैज्ञानिक प्रक्रिया

• टेक्टोनिक हालचाली: भूगर्भातील प्लेट्सच्या हालचालीमुळे पर्वतरांगा, खंदक, ज्वालामुखी इ. निर्माण होतात. उदा. हिमालय पर्वतरांगा.
• करण आणि अपक्षरण: नद्या, वाऱ्यामुळे होणारे अपक्षरण (उदा. ग्रँड कॅन्यन) आणि हिमनद्यांचा प्रभाव यामुळे भूरूपांवर गुंतागुंतीचे कोरीव काम निर्माण होते.

२. मानवी हस्तक्षेप

• खाणकाम आणि नगरीकरण: खुल्या खाणी, धरणे, शहरी विस्तारामुळे नैसर्गिक भूरूपांमध्ये मोठ्या प्रमाणात बदल होतात.
• कृषी पद्धती: जमिनीची झीज, वन्यतोड यामुळे मृदेचे संरचनात्मक बदल होऊन भूरूपांची जटिलता वाढते.

३. हवामान बदल

• समुद्रपातळीवाढ आणि अतिवृष्टी: समुद्रकिनारे कोसळणे, वाहून जाणे इ. प्रक्रिया तीव्र होत आहेत.
• अतिउष्णतेचे प्रभाव: हिमनद्या वितळल्यामुळे नद्यांचे मार्ग बदलतात, नवीन खोरे तयार होतात.

४. वेळोवेळीचे परिसंचरण

लाखो वर्षांपासून चालू असलेल्या विविध प्रक्रियांचे एकत्रित परिणाम (उदा. टेक्टोनिक हालचाली + अपक्षरण) भूरूपांना स्तरित स्वरूप देतात.

निष्कर्ष

नैसर्गिक प्रक्रिया, मानवी क्रिया, आणि हवामान बदल यांच्या परस्परसंवादामुळे सध्याची भूरूपे अधिक बहुआयामी आणि गुंतागुंतीची बनली आहेत. या सर्व घटकांच्या जटिल संतुलनामुळे 'साधेपणा' ही संकल्पना भूविज्ञानात अप्रासंगिक ठरते.